Delirium naćpanego kocura

 

Motto:
Pierwszy, który porównał oczy do gwiazd był poetą-geniuszem, każdy następny – grafomanem.

Z zeszytów ery niekomputerowej:
„Tak, to jest grafomania, ale grafomania wcale nie jest wszystkim dostępna. Ona także wymaga uzdolnień, a w każdym razie jest ona znacznie ciekawsza niż ambitne milczenie.

  By odsapnąć od problematyki politycznej i Kościoła Katolickiego, postanowiłem o czymś innym, tym bardziej, że zostałem sprowokowany (albo sam sprowokowałem?). Przez kogo i jak, jest tu bez znaczenia. Najprościej grafomanię definiuje Słownik Języka Polskiego PWN: „pisanie utworów literackich przez osoby pozbawione talentu, lub bezwartościowe utwory literackie”. Tę definicję doskonale uzupełnia Michał Głowiński w Słowniku terminów literackich: „chorobliwa potrzeba pisania utworów literackich bez względu na poziom osiągniętych rezultatów”, przy czym termin „chorobliwa” nie ma charakteru medycznego orzeczenia. W końcu Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD - 10), opracowana przez Światową Organizację Zdrowia, nie rozpoznaje odrębnej jednostki chorobowej noszącej nazwę grafomanii.

  Powiem Wam w sekrecie, że całe życie towarzyszył mi przeogromny strach przed grafomanią, gdyż faktycznie lubiłem pisać, zaczynając od listów miłosnych do koleżanki poznanej na koloniach letnich w Darłówku. A pisałem przez prawie dziesięć lat, czasami dwa razy w tygodniu. Niemniej, jak się nie tak dawno dowiedziałem, prawdziwy grafoman nigdy takiego strachu nie doświadcza. On pisze złe teksty, nie przyjmując tego faktu do świadomości. Nie widzi potrzeby pracy nad warsztatem. Choćby cały świat mu podpowiadał, że trzeba coś zmienić, poprawić, grafoman pozostaje głuchy i rozpływa się w bezkrytycznym samozachwycie. Najgorszą odmianą grafomanii to tytułowe delirium naćpanego kocura. To objaw występujący u grafomana, który najpierw gnębi najbliższych wymuszając pochwały, a później bombarduje cały świat wokoło swoimi wypocinami. Niestety, jak to zwykle bywa, jest gorzej. Gdy nasz świat opanowały komputery – doszedłem do wniosku, że one istnieją tylko dla szerzenia grafomanii. Klasycznym tego przykładem są wszystkie platformy blogowe. Nie, nie będę twierdził, że każdy bloger jest grafomanem, ale ze czterdzieści procent blogowiczów wykazuje takie objawy. Redaktorzy prawicowych portali też (np. pan Lisicki). Pozwolę sobie na jeszcze jedną uszczypliwość w stosunku do grafomanów: „Grafomana cechuje przekonanie, że decydując się pisać i upubliczniać swoje teksty, wierzy, że swoimi słowami sprawi wyjątkową przyjemność anonimowemu odbiorcy, który w trakcie lektury dozna intelektualnego, estetycznego, wręcz erotycznego zaspokojenia. W tym kontekście grafoman przypomina nie tyle onanistę, co kochanka posiadającego głębokie przekonanie w swoich niezwykłych umiejętnościach seksualnych, choć w ostatecznym rozrachunku tylko on odczuwa jakąkolwiek rozkosz z dokonanego aktu”¹.

  Znalazłem w sieci Dekalog grafomana, a nawet dwa i pozwolę sobie przytoczyć kilka przykazań w wybranej przeze mnie kolejności:
1 - Jesteś poetą (pisarzem). To kwestia decyzji, wyboru, postanowienia. Po prostu w pewnym momencie zostajesz poetą i wreszcie wiesz, kim jesteś. Jesteś poetą lub pisarzem, a Twoje wiersze lub proza są poezją;
2 - Autor ma prawo wymagać od czytelnika wiele, czytelnik od autora – nic. Jeśli czytelnikowi coś się nie podoba, to powinien tak długo starać się spojrzeć z punktu widzenia autora, aż w końcu mu się spodoba;
3 - Nie przyjmuj krytyki. Nie ważne, że jedni skrytykowali Twój tekst. Ważne, że inni go pochwalili. Wszyscy wielcy artyści byli zaszczuci, więc jeśli Cię krytykują, to jest ostateczny dowód, że jesteś wielkim twórcą literackim;
4 - Wszystko twoje teksty pisane do rymu, są automatycznie wierszem. Dobrym wierszem;
5 - Nie ma czegoś takiego jak dobry i zły tekst. Każdy tekst jest dobry, to czytelnicy bywają źli i z zazdrości nie chcą podziwiać autora;
6 - Profesjonalni krytycy literaccy nie znają się na literaturze. Prawdziwy grafoman wie więcej. Wie, że krytycy w ogóle się nie znają na talentach literackich;
7 - W przyrodzie istnieje tylko Twój gust oraz bezguście. Pamiętaj, że jesteś szczęściarzem. Dobra poezja i proza to taka, która się Tobie podoba i ją rozumiesz;
8 - Najlepiej, jeśli sam nie bardzo wiesz, o czym piszesz. Jeśli umiesz zgrabnie pitolić, niejeden pomyśli, że skoro nie rozumie Twoich tekstów, to są pewnie bardzo mądre;
9 - Broń tekstu jak Częstochowy. Jeśli w Twoim tekście ktoś znajdzie błąd, jakiego się zupełnie nie spodziewałeś, nie zastanawiaj się, czy rozmówca ma rację. Kombinuj raczej, jak go uzasadnić i udowodnić, że tak właśnie od początku miało być;
10 - Pisz białe wiersze, które składają się ze zwykłej prozy pociętej na wersy, najlepiej po 2-3 słowa. Dzięki temu dowiedziesz, że jesteś wielki jak Różewicz, bo Różewicz pisał tak jak Ty (a może odwrotnie). Każda proza pocięta na wersy jest wierszem. A jeśli to jest Twoja proza, to naturalnie – dobrym wierszem².

  Zrobił mi się zbyt długi tekst jak na blogową notkę a niestety, nie wszystkie niuanse grafomanii udało mi się w nim zawrzeć. Ale tak sobie myślę, że może jeszcze jedna notka w tym temacie? Udowodnię tym samym, że grafomania nie boli. Nie boli grafomana, bo z czytelnikami bywa już różnie.

 

 

Przypisy:
1 - https://sbc.org.pl/Content/378286/grafomania.pdf
2 - http://salonliteracki.pl/blog/slawek/archives/524